تحلیل محتوای کتاب‌های درسی فارسی دوره‌ی ابتدایی براساس مؤلفه‌های هوش‌های چندگانه: روش آنتروپی شانون

هدف پژوهش حاضر تحلیل محتوای کتاب­های درسی فارسی دوره­ی ابتدایی از منظر تأکید بر مؤلفه­های هوش­های چندگانه(زبانی-کلامی، ریاضی- منطقی، تصویری- فضایی، جنبشی- بدنی، میان فردی، درون­فردی، طبیعت­گرایانه، موسیقیایی و هستی­گرایانه) است. پژوهش حاضر توصیفی و از نوع تحلیل محتوا با به­کارگیری روش" آنتروپی شانون" است. جامعه آماری شامل کلیه کتاب­های درسی فارسی دوره ابتدایی است. نمونه آماری برابر با جامعه آماری است. ابزار پژوهش چک­لیست مؤلفه­های هوش­های چندگانه مبتنی بر مبانی علمی هوش­های چندگانه(گاردنر و فلیتهم) بود که محقق آن را تدوین کرد و روایی محتوایی آن توسط 5 نفر از متخصصان احراز شد. پایایی به دست آمده با استفاده از تکنیک اجرای مجدد، برای چک­لیست مذکور 86/0 می­باشد. نتایج تحلیل محتوا نشان داد که در کتاب­های فارسی، ضریب اهمیت هوش زبانی- کلامی و طبیعت­گرایانه (115/0)، هوش تصویری-­ فضایی، ریاضی- منطقی، جنبشی- بدنی، درون­فردی، میان­فردی و هستی­گرایانه (111/0) و هوش موسیقیایی (103/0) بود. به عبارتی، هر یک از مؤلفه­های هوش­های چندگانه در کتاب­های درسی فارسی به صورت متوازن مورد توجه قرار نگرفته و کتاب­های درسی فارسی به یک نسبت، مؤلفه­های هوش­های چندگانه را پوشش نداده اند. با توجه به نقش هوش­های چندگانه که در زندگی دانش­آموزان دارد و با عنایت به تأکید پژوهشگران بر این سازه، ضروری است که مؤلفان کتاب­های درسی فارسی، در ویرایش­های بعدی به این امر توجه لازم را داشته باشند.